De bereidingswijze:
Verwarm eerst een liter volle melk langzaam in een ruime pan. Roer af en toe zodat de melk niet aanbrandt en breng hem rustig aan de kook. Zodra de melk begint te borrelen, zet je het vuur lager. Voeg nu langzaam twee eetlepels azijn of citroensap toe terwijl je zachtjes blijft roeren. De melk zal direct gaan schiften: witte vlokken (de wrongel) scheiden zich van het gelige vocht (de wei).
Wanneer de melk volledig geschift is, giet je de inhoud van de pan voorzichtig in een zeef die je hebt bekleed met een kaasdoek of een schone theedoek. De wrongel blijft in de doek achter, de wei loopt weg.
Vouw de doek dicht, knijp voorzichtig wat vocht eruit en leg er daarna een zwaar gewicht bovenop, bijvoorbeeld een pan gevuld met water. Laat dit dertig tot zestig minuten staan, afhankelijk van hoe stevig je de paneer wilt hebben. Hoe langer hij onder druk staat, hoe compacter en snijvaster hij wordt.
Haal de paneer daarna uit de doek en snijd hem in blokjes of plakjes. Je kunt hem meteen gebruiken in curry’s, stoofgerechten of roerbakschotels, maar ook even grillen of bakken in de pan voor een stevigere textuur. Bewaar het overgebleven vocht, de wei, want die kun je goed gebruiken in soep of om deeg mee te kneden.
Paneer, de zachte Indiase kaas, is een voedzaam en eenvoudig gerecht dat je in je eigen keuken kunt bereiden. Het is licht verteerbaar, rijk aan eiwitten en geeft een verzadigd gevoel zonder zwaar te vallen. Ayurveda ziet verse zuivel zoals paneer als sattvisch voedsel: het bevordert rust, helderheid en balans.
Voor Vata-types, die vaak licht en droog zijn, werkt paneer voedend en stabiliserend. Het helpt om gronding te brengen, zeker wanneer je het combineert met verwarmende kruiden zoals komijn, kurkuma of een beetje ghee.
Voor Pitta-types, die sneller last hebben van hitte en scherpte in het systeem, is paneer verkoelend en kalmerend. Het kan goed gecombineerd worden met milde kruiden en frisse groenten zoals koriander of munt.
Voor Kapha-types, die vaak te maken hebben met zwaarte of slijmvorming, is paneer minder geschikt in grote hoeveelheden. Toch kan het, mits gecombineerd met pittige specerijen zoals gember, zwarte peper of chili, lichter verteerbaar worden gemaakt en juist een voedzame toevoeging zijn zonder dat het te zwaar voelt.